Uitleg over de NEN 3050 en de ISO 20560
NEEN….. Er is nogal wat verwarring ontstaan over de nieuwe ISO 20560-1 norm voor het op de juiste wijze markeren van leidingen. Moeten wij nu alles vervangen ? Welke norm moet ik nu volgen (de NEN 3050 of deze nieuwe norm) ? Afijn veel onduidelijkheden, maar heel graag probeer ik het uit te leggen.
Sinds 1972 bestaat de NEN 3050: “Kleuren voor het merken van pijpleidingen voor het vervoer van vloeibare of gasvormige stoffen in landinstallaties en aan boord van schepen”. Door de vele leidingen en de specifieke inhoud (en het gevaar ervan), ontstond er behoefte om aan te geven welk medium door welke leiding stroomt. Niet alleen handig voor operations, maar ook vanuit veiligheid een belangrijk aandachtpunt. Deze behoefte werd alleen maar groter door de steeds meer ingewikkelde installaties, meer internationale medewerkers en de teruglopende groottes van de ploegen. Om deze leidingen op een goede wijze te markeren, werd er een best practice op papier gezet, zodat iedereen daar zijn voordeel mee kon doen.
Toen in 1992 de EG kwam met een verplichting (EC 92/58) om alle bovengrondse pijpleidingen te voorzien van o.a. een pijl voor de stromingsrichting en het gebruik van pictogrammen om de specifieke gevaren te communiceren, ontstond een grotere waardering voor deze Nederlandse norm. De norm geeft houvast en ook de kleuren voor de aanduiding van de mediumsoort (o.a. groen is een waterleiding, blauw is een luchtleiding en geel geeft aan dat een gas door de leiding stroomt) worden geadopteerd door de industrie. De leveranciers van deze leidingmarkeringen promoten het en mede daardoor ontstond in 99% van de Nederlandse industrie de acceptatie.
Voor alle duidelijkheid: de EG verplicht slechts aanduiding van de stromingsrichting en het gebruik van pictogrammen als communicatie van de potentiële gevaren van een medium. Deze verplichting begon ook in Nederland te gelden na de publicatie in de Staatscourant. De NEN 3050 is daarbij SLECHTS een hulpmiddel, maar maakt de NEN 3050 daarbij dus nog geen wet. Met andere woorden: je moet voldoen aan de EG 92/58 (sinds 2014 gewijzigd in de EU 2014/27 vanwege de komst van de GHS), maar hoe jij dat doet, dat mag je zelf weten. De NEN 3050 kan gevolgd worden, maar je mag het ook anders doen, mits je altijd voldoet aan de Europese richtlijn. Het woord richtlijn impliceert een mate van vrijblijvendheid, echter dat is hierbij NIET het geval, want er wordt op gehandhaafd en zeker bij de BRZO-pichtige bedrijven let het Ministerie SZW hier steeds meer op).
Er bestond echter 1 groot nadeel. Ieder land had zijn eigen best practice norm geschreven (Duitsland had de DIN 2403 geadopteerd, Frankrijk en Engeland hadden hun eigen NFX en BS opgesteld). En deze waren met name bij de gebruikte kleuren sterk afwijkend van elkaar (in Duitsland worden stoomleidingen met rood aangeduid, terwijl dat in Nederland rood de kleur is voor brandblusleidingen).
Deze verschillen maakten de wens naar een internationale norm en daar is de afgelopen jaren door velen hard aan gewerkt. De grote verschillen zorgden natuurlijk voor een turbulente totstandkoming. Welnu het is gelukt: de ISO 20560-1. Deze norm heeft precies dezelfde status als de NEN 3050: best practice norm die je MAG volgen, maar het heeft geen wettelijke status en kan dus niet afgedwongen worden. Het is een hulpmiddel !!!!! En een garantie dat als je de norm volgt, dat je ook voldoet aan de EU-richtlijn. Dus is jouw installatie voorzien van de juiste uitvoering van leidingmarkeringen (het dient te voldoen aan de EU 2014/27), dan mag je dus op dezelfde voet doorgaan en hoef je niets te veranderen. Ga je morgen een nieuwe installatie bouwen, dan adviseren wij om de nieuwe norm te volgen, maar mag je ook nog steeds een eigen norm toepassen of tot in lengte van dagen de “oude” NEN 3050 blijven volgen. Als je maar voldoet aan de wetgeving.
Er komt overigens ook nog een ISO 20560-2 en deze gaat in dezelfde lijn verder, maar gaat specifiek over het voorzien van markeringen op (opslag-)tanks.
Zijn er vragen en/of opmerkingen m.b.t. deze uitleg, ik verneem het heel graag !